Psikoloji

ERGENLİKTE NELER OLUR?

‘’Beni kimse anlamıyor.’’

‘’Ben artık çocuk değilim.’’

‘’Bu benim hayatım, beni kontrol etmeyi bırakın.’’

“Yalnız kalmak istiyorum.”

‘’Arkadaşlarım böyle yapıyor, ben de öyle yapmak istiyorum.’’

Bu cümleler çok tanıdık gelmiş olabilir, bunlar bir ergenin ağzından dökülen cümlelerdir. Ergenin nasıl bir ruh hâli içerisinde olduğunu anlatır. Ergenlik; çocukluk ve yetişkinlik arasında bir geçiş dönemidir. Ergen ne tam olarak çocuktur ne de yetişkindir. Bu dönem pek çok fiziksel, duygusal, bilişsel değişimi beraberinde getirir.

Ergenlik Döneminde Fiziksel Değişim

Ergenliğin başlangıcı; fiziksel ve hormonal değişikliklerdir. Bu gözlenen fiziksel değişikler erkekler ve kızlarda farklı şekilde olabilir. Farklı olması da kızların ve erkeklerin farklı psikolojilere sahip olmasıyla sonuçlanabilir. Kızlarda hızlı bir boy artışı olur ve bu genelde 10-14 yaşları arasında gözlenir. Menstrüasyon dönemine girmek doğrudan bir fiziksel değişimdir. Vücut yağı dağılımı değişir. Erkeklerde kızlardan daha sonra yaklaşık 12-16 yaşları arasında hızlı bir boy artışı olur. Bu dönemde ses kalınlaşır, derinleşir. Kas kütlesinde artış olur. Yağ bezlerinin daha aktif hâle gelmesiyle akne ve sivilce oluşumu da başlıca değişimlerden biridir.

Ergenlik Döneminde Sosyal Duygusal Gelişim

Ergenlik dönemi fiziksel değişimlerin yanı sıra sosyal duygusal gelişimin de yaşandığı bir dönemdir. Sosyal duygusal gelişim ergenin kuvvetli bir benlik oluşturması için önem taşır. Bu dönemde akranlarıyla romantik ilişkilerinde gösterdiği tavırlar kimlik oluşumunu şekillendirir. Ergenlikte bağımsızlık arayışı; kendi kararlarını vermek ve kontrol edilmemek ister. Arkadaşlar, ergenin hayatında güçlü bir noktadır çünkü ergen kabul görmek, onaylanmak gibi ihtiyaçlara sahiptir. İlk romantik ilişki deneyimi bu dönemde yaşanır. Hormonal değişimlerin de etkisiyle duyguları hızlı bir geçiş hâlinde yaşarlar. Ergenler, sınırları ve limitleri test etmek için riskli davranışlar sergileyebilirler. Bazen de zorluklar yaşanır, kendi beden algılarında değişim yaşayıp bu konuda kaygı duyarak yeme bozuklukları (anoreksiya ve bulimia nevroza) geliştirebilirler. Akran zorbalığı ciddi bir konu hâline gelir ve ebeveynler, öğretmenler ergeni bu noktada anladığını gösterip destek olduklarını hissettirmelidirler.

Ergenlik Döneminde Bilişsel Gelişim

Ergenlik döneminde bilişsel gelişimin hızlandığı, karmaşık düşüncenin geliştiği, somut düşünceden soyut düşünme evresine geçiş yapıldığı bir dönemdir. Felsefe, psikoloji, matematik, etik, politika gibi konularda derinlemesine düşünme becerisi kazanırlar. Hipotez geliştirirler. Farklı bakış açıları ortaya koyarlar. İdealist düşünmeye başlarlar. Bu dönemde hipotetik düşünme ve bir olayın gelecekte nasıl sonuçlara sahip olacağını tahmin etme becerisini geliştirirler. Düşünme üzerine düşünebilirler. Ergen benmerkezciliğine sahiplerdir ve hiperego olarak adlandırılan başkalarının başına gelen şeylerin kendi başlarına da geleceğini düşünmezler. Birilerini onu izliyor gibi düşünürler bu da hayali seyircidir.  Ergenler bu dönemde kendine ‘’Ben kimim?’’ sorusunu yöneltip kendi inanç, ahlaki değerler ve etiklerini geliştirirler. Ergenler bu dönemde başkalarının niyetlerini, duygularını, düşüncelerini anlama yeteneklerini geliştirirler ve bu da empati duygularının artmasına neden olur. Empati becerilerinin artması sosyal ortamda daha iyi iletişim kurmalarını sağlar.

KAYNAKÇA

Şahin, Ş., & Özçelik, Ç. Ç. (2016). Ergenlik dönemi ve sosyalleşme. Cumhuriyet Hemşirelik Dergisi, 5(1), 42-49.

Bayhan, P. D. P., & Işıtan, A. G. S. (2010). Ergenlik Döneminde İlişkiler: Akran ve Romantik İlişkilere Genel Bakış. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 20(20), 33-44. https://doi.org/10.21560/spcd.68051

Madolyon Klinik. (2022). Ergenlik Nedir? Nasıl İlişki Kurulmalıdır?. Madalyon Psikiyatri Merkezi. https://madalyonklinik.com/gundem/ergenlik-nedir-nasil-iliski-kurulmalidir/#:~:text=K%C4%B1zlarda%20artan%20%C3%B6strojen%20hormonuyla%20birlikte,(y%C3%BCzde%2C%20g%C3%B6%C4%9F%C3%BCs%20b%C3%B6lgesinde%2C%20kol

Daha Fazla Göster

Benzer Yazılar

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu